Akıl Hastalığı Nedeniyle Boşanma

Akıl hastalığı nedeniyle boşanma davası hakkında merak ettiklerinizi bu yazımızda bulabilirsiniz. Sorularınızı, yorumlar bölümünden iletebilirsiniz. Hukuki desteğe ihtiyaç duyduğunuzda bizlere ulaşabilirsiniz.

Akıl Hastalığı Nedeniyle Boşanma Nedir?

Eşlerden birinin evlilik birliği içerisinde akıl hastalığına yakalanması ve ortaya çıkan bu akıl hastalığının diğer eş bakımından ortak hayat çekilmez hale getirmesi durumunda açılacak davaya akıl hastalığı nedeniyle boşanma davası denilmektedir. Bu boşanma nedeni Medeni Kanunun 165. maddesinde özel olarak düzenlenmiştir.

Akıl hastalığı nedeniyle boşanma kanunda özel olarak düzenlendiği için özel boşanma nedenleri arasında yer almaktadır. Bu boşanma nedeninde akıl hastalığının varlığının ispat edilmesi yeterli değildir. Akıl hastalığının ortak yaşamı çekilmez hale getirdiğinin de somut olarak ispat edilmesine ihtiyaç duyulmaktadır.

Medeni Kanun 165 – Akıl Hastalığı

Eşlerden biri akıl hastası olup da bu yüzden ortak hayat diğer eş için çekilmez hâle gelirse, hastalığın geçmesine olanak bulunmadığı resmî sağlık kurulu raporuyla tespit edilmek koşuluyla bu eş boşanma davası açabilir.

Akıl Hastalığı Nedeniyle Boşanma Şartları

Akıl hastalığı nedeniyle boşanmaya karar verilebilmesi için şu şartların gerçekleşmesi gerekir;

– Eşlerden biri, evlilik birliği içinde akıl hastalığına yakalanmalıdır.

Medeni Kanunun 165. maddesinde düzenlenen bu boşanma nedenin kabul edilebilmesi için eşlerden herhangi birinin akıl hastalığına yakalanmış olması gerekir. Üstelik ortaya çıkacak akıl hastalığının ise bu hastalığa yakalanacak eşin hak ve fiil ehliyetini ortadan kaldıracak nitelikte olması aranmaktadır. Bu sebeple akıl zayıflığına neden olan şizofreni, bipolar bozukluk gibi durumlarda akıl hastalığı nedeniyle boşanmaya karar verilemez. Nitekim bu hastalıklar kişinin hak ve fiil ehliyetlerini ortadan kaldırmayacaktır.

Ortaya çıkan hastalığın akıl hastalığı olması da şarttır. Bu sebeple ne denli ağır olursa olsun kanser, frengi, cüzzam, AIDS, epilepsi, veba gibi hastalıklar boşanma sebebi olmayacaktır.

Diğer yandan boşanma nedeni olan akıl hastalığının, evlilik birliğinin kurulmasından sonra ortaya çıkmış olması gerekir. Evlenmeden önceki akıl hastalığı durumunda akıl hastalığı nedeniyle boşanma davası açılamaz. Bu tür durumlarda evliliğin butlanı davası açılması gerekir.

– Akıl Hastalığının İyileşme İhtimalinin Olmamalıdır.

Akıl hastalığı nedeniyle boşanmaya karar verilebilmesi için söz konusu hastalığın iyileşme olanağının bulunmaması gerekir. Bu hususların tespiti bakımından mahkeme akıl hastası olduğu iddia edilen eşi, uygun bir hastaneye sevk eder. Hastanede yapılacak tetkiklerde akıl hastalığının olup olmadığı yanında akıl hastalığının tespit edilmesi halinde bu hastalığın iyileşme ihtimalinin olup olmadığının da araştırılması mahkeme tarafından istenir.

Hastanede yapılacak tetkiklerde kişide akıl hastalığı bulunmasına rağmen bu hastalığın iyileşme olasılığının bulunduğu raporda belirtilirse akıl hastalığı nedeniyle boşanmaya karar verilemez.

Akıl hastalığı nedeniyle boşanma davasında hak düşürücü süre bulunmamaktadır. Bu sebeple akıl hastalığı devam ettiği ve bu hastalık nedeniyle evlilik birliğinin tahammül edilemez hale gelmesi durumunda her zaman dava açılabilir.

– Ortak hayatın çekilmez hale gelmiş olmalıdır.

Akıl hastalığı nedeniyle boşanma davalarında, evlilik birliği içerisinde ortaya çıkan akıl hastalığının ortak hayatı çekilmez hale getirmiş olması gerekir. Başka bir anlatımla iyileşme olasılığı bulunmayan akıl hastalığının resmi sağlık kurulunca tanı konulması ile hakim doğrudan boşanma kararı vermez. Bu akıl hastalığının ortak hayatı çekilmez hale getirip getirmediğini de araştırır. Dolayısıyla davayı açan eşin, söz konusu akıl hastalığını artık ortak yaşamı devam edemeyecek hale getirdiğinin de ispat edilmesi gerekir.

Akıl hastalığının, evlilik birliğini çekilmez hale getirip getirmediğinde objektif kriterler dikkate alınır. Söz gelimi akıl hastalığına yakalanan eşin, diğer eş ile aynı çatı altında yaşatmayacak derecede korkutması, şiddet tehdidi altında bırakması gibi durumlarda ortaya hayatın devam edemez hale geldiği kabul edilir. Bu durumlarda akıl hastalığının iyileşmesine imkan bulunmadığının ispat edilmesi durumunda akıl hastalığı nedeniyle boşanmaya karar verilmesi mümkündür.

Akıl Hastalığı Nedeniyle Boşanma Davasının Tarafları

Akıl hastalığı nedeniyle boşanma davasının davacısı, akıl hastası olmayan eştir. Akıl hastası eş, kendisinde bulunan akıl hastalığı nedenine dayalı olarak boşanma davası açamaz.

Akıl hastalığı nedeniyle açılan boşanma davasında davalı, akıl hastası olan dolayısıyla vasi tarafından temsil edilmesi gereken kişiye karşı açılmaktadır.. Davanın doğrudan akıl hastası olan eşe karşı açılması gerekmektedir. Böyle bir durumda, davalının akıl hastası olduğunun resmi sağlık kurulu raporu ile tespit edilmesinin ardından vesayet makamı olan sulh hukuk hakimliğine bildirimde bulunulmalı ve kendisine vasi atanması beklenilmelidir. Vasi atama kararı verildikten sonra dava vasiye yöneltilerek sonuçlandırılmalıdır.

Akıl Hastası Olan Eş, Anlaşmalı Boşanabilir Mi?

Anlaşmalı boşanma, eşlerin boşanma ve boşanmaya bağlı tüm konularda anlaşması durumunda açılan boşanma davasıdır. Anlaşmalı boşanmada tarafların anlaşmalarının eşlerin özgür iradesine dayanması şarttır. Bu sebeple anlaşmalı boşanma davalarında eşlerin mahkeme huzurunda hazır olmaları zorunludur.

Akıl hastalığına yakalanan eşin özgür iradesinden ve hukuken serbestçe seçim yapabilmesinden bahsedilemez. Bu sebeple akıl hastası olan eşe karşı anlaşmalı boşanma davası açılamaz. Akıl hastalığına yakalanan kişi hakkında sadece akıl hastalığı nedeniyle boşanma davası açılabilir.

Akıl Hastası Olan Eşe, Çekişmeli Boşanma Davası Açılabilir mi?

Evlilik birliğinin temelden sarsılması nedeniyle boşanma davası Medeni Kanunun 166. maddesinde düzenlenmiştir. Bu boşanma nedeni genel boşanmaları arasında yer almaktadır. Evlilik birliğinin temelden sarsılması nedeniyle boşanmaya karar verilebilmesi için eşlerden birinin kusurlu davranışlarda bulunmuş olması gerekir.

Akıl hastalığına yakalanan kişinin davranışları ise iradi değildir. Bu sebeple bu kişinin kusurlu olması hukuken mümkün değildir. Bu durumun sonucu olarak akıl hastası olan eşe karşı evlilik birliğinin temelden sarsılması nedeniyle boşanma davası açılamaz. Akıl hastalığına yakalanan kişi hakkında sadece akıl hastalığı nedeniyle boşanma davası açılabilir.

Ayrıca eşlerden birinin akıl hastası olmasından kaynaklanan eylemleri ortak hayatın çekilmez hale getirmesi sebebiyle evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedenli açılacak boşanma davaları, akıl hastası eşin davranışlarının iradi olmaması nedeniyle reddedilecektir.

Eşin açtığı evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebepli boşanma davasının görülmesi sırasında, davalı eşin akıl hastası olduğu ve buna ek olarak ortak hayatı çekilmez hale getiren eylemlerinin iradi olmadığı anlaşılırsa davanın ıslah edilmesi gerekir. Davacı taraf, davasını ıslah ederek boşanma nedenini akıl hastalığı nedeniyle boşanma olarak değiştirebilir.

Akıl Hastalığı Nedeniyle Boşanma Davasında Islah Nedir?

Islah, tarafların iddia ve savunmanın değiştirilmesi sebebine bağlı olarak yapamadıkları ancak yasada aranan koşulların yerine getirilmesiyle yapabilmelerine hukuki imkan sağlayan bir araçtır. Islah tek taraflı irade beyanının açıklanmasıyla kullanılan bir haktır. Bu nedenle, karşı tarafın izninin ya da mahkemenin onayının olması aranmaz. Islah için aranan koşulların yerine getirilmesi gereklidir.

Islah yolu ile davanın kısmen ya da tamamen değiştirilebilmesi ve talep edilen miktarın arttırılması olası iken mevcut bir davanın yanına yeni bir dava eklenmesi mümkün değildir. Ancak ıslah yolu ile davanın sebebi tamamen değiştirilebilmektedir. Örneğin, davacı boşanma davasını evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına dayandırarak dava açmasının ardından süresinde dava sebebini akıl hastalığı sebebiyle boşanma olarak ıslah edebilir.

Islah ile davanın hukuki nedeni değiştirilebilir. Ancak bir davada taraflardan birinin birden fazla ıslahı geçerli olmayacaktır. Davacının ıslahtan dönmüş olması ve ıslahtan önceki dava sebebine göre karar verilmesi talebinde bulunması ikinci ıslah özelliği taşıyacağından geçerlilik arz etmeyecektir.

Dava Açmak İçin Süre Şartı Var Mı?

Akıl hastalığı sebebiyle boşanma davası açılabilmesi için herhangi bir süre şartı bulunmamaktadır. Taraflar 30 yıl evli kalmış olsalar dahi akıl hastalığı nedenine dayanarak boşanma davası açılabilir. Önemli olan husus davanın açıldığı tarihte akıl hastalığı nedeniyle boşanmanın şartlarının devam ediyor olmasıdır. Davanın açılmasından sonra akıl hastalığının ortadan kalkması durumunda dava reddedilir.

Görevli ve Yetkili Mahkeme Neresidir?

Akıl hastalığı nedeniyle boşanma davasında görevli mahkeme aile mahkemesidir. Aile mahkemeleri bulunmayan yerlerde bu davalara asliye hukuk mahkemesinde aile mahkemesi sıfatıyla bakılacaktır.

Yetkili mahkeme eşlerden birisinin yerleşim yeri ya da davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir. Dolayısıyla eşlerden birinin yerleşmek amacıyla oturduğu yer mahkemesinde akıl hastalığı sebebiyle boşanma davası açılabilir. Bunun yanında eşlerden biri, dava açılmadan evvel son defa altı aydan beri birlikte ikamet ettikleri yer mahkemesinde de akıl hastalığı nedeniyle boşanma davası açabilir.

Akıl Hastalığı Nedeniyle Boşanma Dava Masrafı

Boşanma davası maktu harca tabi davalardandır. Bununla beraber vekalet ücreti de maktudur. Boşanma davası ile beraber maddi ve manevi tazminatın talep edilmesi halinde bile maktu harç alınmaktadır. Aynı şekilde boşanmada istenilen ve kabul edilen iştirak nafakası, yoksulluk nafakası için de ayrıca harç ve vekalet ücreti ödenmesine karar verilemez. Fakat, boşanma davasından sonra açılan tazminat ve nafaka davalarında dava değerine göre nispi harç alınmaktadır.

Vekalet ücretinin belirlenmesine kusurun etkisi bulunmamaktadır. Boşanma davalarında vekalet ücreti boşanma talebinin kabul veya ret durumuna göre belirlenmektedir.

Akıl Hastalığı Nedeniyle Boşanma Dilekçesi

İstanbul Nöbetçi Aile Mahkemesine

Davacı: A. A. (T.C. Kimlik No: 11111111111)

Adres : ….. /İstanbul

Davalı: B. B. (T.C. Kimlik No: 22222222222)

Adres : ….. /İstanbul

Konu: Akıl hastalığı nedeniyle boşanma dilekçemdir.

Açıklamalarım:

Davalı ile …. Tarihinde evlendik. Evliliğimizde bir çocuğumuz oldu. Bu hususların ispatı bakımından nüfus kayıtlarının celbini talep ederim.

Davalı, …. tarihinden akıl hastalığına tutuldu. Bu husustaki hastane raporlarını sunuyor; davalının hastaneye sevk edilerek hakkında rapor düzenlenmesini talep ediyorum.

Davalının akıl hastalığına tutulması sonrasında saldırgan davranışları artmış ve ortak yaşamımız devam edemez hale gelmiştir. Bu kapsamda davamın kabulü ile akıl hastalığı nedeniyle boşanmamıza karar verilmesini talep ederim.

Deliller: Nüfus kayıtları, hastane raporları, tanık, bilirkişi, yemin, whatsapp konuşmaları.

Talep Sonucu: Yukarda açıklanan sebeplerle, davamın kabulü ile akıl hastalığı nedeniyle boşanmamıza karar verilmesini talep ederim.

Saygılarımla,

Davacı A.A.

(İmza)

Daha detaylı bilgi almak için “Boşanma dilekçesi nasıl hazırlanır” yazımızı okuyabilirsiniz.

Yorum Bırak

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu Sayfayı Kopyalayamazsınız

Bilgi ve Randevu