Aldatmada çocuğun velayeti kime verilir sorusu hakkında merak ettiklerinizi bu yazımızda bulabilirsiniz. Sorularınızı, yorumlar bölümünden iletebilirsiniz. Hukuki desteğe ihtiyaç duyduğunuzda bizlere ulaşabilirsiniz.
Velayet Nedir?
Aldatmada çocuğun velayeti kime verilir sorusuna cevap verebilmek için öncelikle velayet hakkının ne olduğunu tespit etmek gerekir. Velayet, küçüklerin ve kısıtlanan ergin çocukların korunması ve bakımı için anne ve babanın sahip olduğu temsil yetkisidir. Bu kavram Medeni Kanunun 335. ve 351. maddeleri arasında düzenlenmiştir.
Medeni Kanunun 336. maddesine göre evlilik devam ettiği sürece anne ve baba velayeti birlikte kullanırlar. Velayet hakkı, ayrılık halinde hâkimin takdir ettiği tarafa, ölüm halinde sağ kalan tarafa, boşanmada ise çocuk kendisine bırakılan tarafa ait olur.
Çocuğun bakım ve gözetimini en doğru şekilde yerine getirmek, güvenliğini sağlamak, onun şahıs varlığı ve malvarlığı haklarını en iyi şekilde yönetmek yükümlülüğü velayet hakkı sahibine aittir.
Aldatma Nedeniyle Boşanma Nedir?
Boşanma nedenleri genel ve özel boşanma sebepleri olarak ikiye ayrılarak incelenir. Aldatma, teknik olarak zina nedeniyle boşanma davası olarak kabul edilmektedir ve özel boşanma sebeplerinden biridir. Evlilik birliği içinde eşlerden biri zina ettiğinde diğer eş, aldatma sebebiyle boşanma davası açabilir. Zina, evli kişinin eşi dışında biriyle cinsel ilişkide bulunmasıdır. Bu davanın, kanunda düzenlenen hak düşürücü süreler içinde açılması gerekir.
Aldatmada çocuğun velayeti kime verilir sorusuna cevap verebilmek için davanın zina ile sonuçlanması gerekir. Eşlerden birinin karşı cinsten biri ile cinsel birliktelik yaşamadığı durumlarda zina nedeniyle boşanmadan bahsedilemez. Bu durumlarda sadakate aykırı davranışlardan ötürü evlilik birliğinin temelden sarsılması nedeniyle boşanma davası açılması gerekir. Bu durum da aldatma olarak kabul edilmesine rağmen teknik olarak zina nedeniyle boşanmaya neden olmaz.
Aldatmada Çocuğun Velayeti Kime Verilir?
Hâkim velayetin hangi tarafa verileceği hakkında özellikle çocuğun kişisel yararı ve menfaatini gözeterek karar verir. Dolayısıyla aldatan eş velayeti kazanamaz çıkarımı yapılamaz. Nitekim velayet konusunda önemli olan boşanmada tarafların kusuru değil, çocuğun üstün menfaatidir.
Aldatan Anneye Velayet Verilir Mi?
Velayetin anneye verilmeyeceği durumlar çocuğun sağlığının, eğitiminin, ahlaki değerlerinin olumsuz etkileneceği hallerle sınırlıdır. Aldatan annenin velayet hakkını kullanması çocuğun menfaati için aldatılan ve belki boşanma davasında daha az kusurlu bulunan babanın kullanmasından daha az tehlike arz ediyorsa aldatan anneye velayet verilebilir.
Aldatmada çocuğun velayeti kime verilir, anneye verilir mi şeklindeki sorular için bu eylemlerin çocuğa etkisinin araştırılması gerekir. Mahkeme bu araştırmasını, görevlendireceği sosyal hizmet uzmanından alacağı rapor ve toplayacağı delillerle tespit eder.
Aldatan Babaya Velayet Verilir Mi?
Boşanma sebebi velayetin hangi tarafa verileceği ile yakından ilgili değildir. Aldatan anneye velayet verilip verilmeyeceği konusunda yukarıda yapılmış açıklamalar aldatan babaya velayet verilmesi açısından da geçerlidir. Dolayısıyla aldatan babanın da velayet hakkını kazanması mümkündür.
Aldatma Durumunda Ortak Velayet
Ortak velayet, annenin ve babanın çocuğun menfaatlerini birlikte ve elbirliği ile kullanmasıdır. Ortak velayet hükümlerinin uygulanması halinde tarafların çocuğa dair hakları ve yetkileri denktir. Aldatma nedeniyle boşanma davası açıldığında taraflar arasındaki ihtilaflar, oldukça fazla olması muhtemeldir. Bu sebeple aldatma durumunda ortak velayet hükümlerinin uygulanması, tarafların çocuğa dair konularda anlaşmazlığa düşmesine neden olabilir. Bu durum ise çocuğun menfaatine zarar verecektir. Bu sebeple aldatma nedeniyle boşanma davalarında ortak velayet hükümleri genel olarak uygulanmamaktadır.
Aldatmada çocuğun velayeti kime verilir sorusuna cevap arayan eşlerin ortak velayet hükümlerinin kendileri bakımından uygun olup olmadığını boşanma avukatından destek alarak değerlendirmesi gerekir.
Aldatma Durumunda Anlaşmalı Boşanma
Anlaşmalı boşanma en az bir yıl sürmüş evliliklerde eşlerin birlikte başvurması yahut birinin açtığı davayı diğer eşin kabul etmesi hallerinde olur. Bu hallerde evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Anlaşmalı boşanma Medeni Kanun 166 maddesinin üçüncü fıkrasında düzenlenmiştir.
Aldatma bir tarafın kusurunu gerektirdiğinden ve özel bir boşanma sebebi olduğundan bu sebeple açılan boşanma davaları mahkemede genellikle çekişmeli boşanma olarak açılır ve çekişmeli boşanma hükümleri uygulama alanı bulur. Ancak aldatılan eş her zaman çekişmeli boşanmak zorunda değildir. Evlilik bir yıldan fazla sürdüyse, boşanmak için eşler mahkemeye birlikte başvurmuşsa veya eşlerden birinin açtığı davayı diğeri kabul ettiyse, taraflar mahkeme huzurunda boşanma beyanlarını sunduysa kısaca anlaşmalı boşanmanın şartları oluştuysa aldatma durumunda da anlaşmalı boşanılabilir.
Anlaşmalı boşanma çekişmeli boşanmaya göre çok daha hızlı bir süreçtir. Bu sebeple aldatmada çocuğun velayeti kime verilir sorusuna yanıt arayan eşlerin, anlaşmalı boşanmada çocuğun velayeti konusunda da bilgi sahibi olması gerekir. Bu konuda hak kaybı yaşanmaması için anlaşmalı boşanma avukatı ile çalışılmasında da fayda bulunmaktadır.
Avukat Yaşar Öksüz’ün Milliyet’te yayınlanan yazılarını buradan okuyabilirsiniz.
Anlaşmalı Boşanmada Velayet Nasıl Belirlenir?
Anlaşmalı boşanmada tarafların mal paylaşımı, nafaka, tazminat, velayet konularında iradelerinin örtüşüyor olması gerekir. Yani ancak velayet konusunda da bir anlaşmaya varmış taraflar anlaşmalı boşanma yoluna başvurabilir. Anlaşmalı boşanma davasında tarafların iradeleri esastır. Hâkimin takdir yetkisi çekişmeli boşanmaya göre çok kısıtlıdır. Velayet çoğunlukla tarafların iradelerine göre belirlenir. Ancak velayet konusunda esas olan çocuğun üstün menfaatidir. Bu yüzden hâkim bu konuda takdir yetkisine sahiptir. Hakim, çocuğun üstün menfaatine zarar verecek bir durum görürse tarafların anlaşmalarını uygun bulmayabilir. Bu durumda ise anlaşmalı boşanma mümkün olmaz.
Kural olarak anlaşmalı boşanma davası görülürken talep edilmeyen hususlar dava neticelendikten sonra da talep edilemez. Bu kuralın bir istisnası olarak velayet hakkı kendisine verilmeyen taraf bir süreyle bağlı olmadan velayetin değiştirilmesi davası açarak velayetin kendisine verilmesini talep edebilir. Aynı zamanda velayete ilişkin kurallar kamu düzenine ilişkin olduğundan velayete ilişkin davalarda resen araştırma ilkesi uygulanır ve hâkim kendiliğinden de bu kararı verebilir.
Velayetin değiştirilmesi davası velayet hakkına sahip tarafın çeşitli nedenlerle velayeti gereği gibi kullanamadığı veya çocuğun menfaatinin gerektiği durumlarda ona karşı açılır. Velayetin değiştirilmesini zorunlu kılan nedenler örnek olarak Medeni Kanunun 183. maddesinde sayılmıştır. Bunlar, anne veya babanın başkasıyla evlenmesi, başka bir yere gitmesi veya ölmesi olarak açıklanmıştır. Bu nedenler sınırlı sayıda değildir. Başka bir neden de velayetin değiştirilmesini zorunlu kılabilir.
Sonuç olarak anlaşmalı boşanmada taraf iradelerinin uyuştuğu doğrultuda değil; velayetin belirlenmesinde ve değiştirilmesinde çocuğun özellikle sağlık, eğitim, ahlak bakımından yararları esas tutularak ve üstün menfaati gözetilerek taraflardan birine bırakılır. Aldatmada çocuğun velayeti kime verilir sorusuna cevap arayanların bu noktalara dikkat etmesi gerekir.
Çocuğun Velayeti Hangi Durumlarda Anneye Verilmez?
Boşanma davalarında hâkimin, velayetin hangi tarafa verileceği konusunda geniş bir takdir yetkisi vardır. Hâkim karar verirken, çocuğun üstün yararını gözetmek zorundadır. Çocuğun üstün yararını belirlerken onun bedensel, zihinsel, ruhsal, ahlaki ve toplumsal gelişiminin sağlanması amacının gözetilmesi gereklidir. Dolayısıyla çocuğun bu yönlerden gelişimini olumsuz etkileyecekse anneye velayet verilmez. Bu durumlarda çocuğun velayeti babaya verilir; anne ile çocuk arasında da kişisel ilişki kurulur.
Örnek olarak çocuğa şiddet uygulaması; sadakatsiz, alkol bağımlısı, çocuğun bakımını engelleyecek fiziksel veya ruhsal rahatsızlığa sahip, ekonomik durumu çocuğun bakım veya eğitimi için yetersiz olması durumları gösterilebilir. Bu gibi kişisel özelliklere sahip veya bu gibi durumların içinde bulunan anneye velayet verilmemesi muhtemeldir. Aldatmada çocuğun velayeti kime verilir sorusuna, bu konuda yapılacak incelemeler neticesinde cevap verilmesi gerekir.
