İtirazın kaldırılması davası hakkında merak ettiklerinizi bu yazımızda bulabilirsiniz. Sorularınızı, yorumlar bölümünden iletebilirsiniz. Hukuki desteğe ihtiyaç duyduğunuzda bizlere ulaşabilirsiniz.
İtirazın Kaldırılması Davası Nedir?
İtirazın kaldırılması davası, borçlu tarafından ödeme emrine karşı yapılan itiraz neticesinde duran icra takibinin devamı için getirmiş bir hukuki çaredir.
İlamsız şekilde başlatılan takibe karşı, tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içerisinde itirazda bulunmak mümkündür. Süresi içerisinde itirazda bulunulması durumunda takip duracaktır. Duran takibin devam etmesi için alacaklı, itirazın kaldırılması davası açabilir. İtirazın kaldırılması davası, icra mahkemesinde açılır. İcra mahkemesine başvurup itirazın kaldırılması davası açabilmek için alacaklının elinde belirli bazı belgelerin bulunuyor olması gerekir. Bu şartın mevcut olmaması durumunda genel mahkemeye giderek itirazın iptali davası açılması gerekir.
İcra mahkemesinde yapılan inceleme sınırlıdır ve dava sonucu maddi hukuka yönelik etkiden yoksundur. İtirazın kaldırılması davasının sonuçları yalnızca takip hukuku bakımından etki doğurmakta ve itiraz kaldırılarak takibin devamı sağlanmaktadır. İtirazın kaldırılması davası maddi hukuk bakımından bir etki doğurmadığından icra mahkemesinde itirazın kaldırılması talebi reddedilen alacaklı, genel mahkemede itirazın iptali davası da açabilir.
İtirazın Kaldırılması Davası Şartları
İtirazın kaldırılması davası bakımından aranan şartlar İcra İflas Kanunun 68. maddesinde düzenlenmiştir. İcra mahkemesi hakimi, madde 68 kapsamında aranan şartların mevcut olup olmadığını kendiliğinden araştırır. Bu şartların mevcut olmaması durumunda borçlu tarafından icra mahkemesine başvurarak bu hususa ilişkin bir itiraz yapılmamış olsa dahi icra mahkemesi hakimi tarafından, alacaklının itirazın kaldırılması yönündeki talebinin reddine karar verilecektir.
İtirazın Kaldırılması Davası Gerekli Belgeler
İtirazın kaldırılması bakımından gerekli belgeler İcra İflas Kanunu 68’de belirtilmiştir. İcra İflas Kanunu Madde 68-68/b’de yer alan belgeler ise şunlardır:
- İmzası ikrar edilmiş ve belirli bir para borcu ikrarını içeren adi senet,
- İmzası noterlikçe onaylı senet,
- Resmi dairelerin veya yetkili makamların yetkileri dahilinde ve usulüne göre verdikleri makbuzlar ve belgeler,
- Borçlunun resmi daireler veya memurlar huzurunda borç ikrarında bulunması,
- Kredi sözleşmeleri ve bunlarla ilgili süresinde itiraz edilmemiş hesap özetleri ile kredi verenin usulüne uygun olarak düzenlediği diğer belge ve makbuzlar.
Avukat Yaşar Öksüz’ün Milliyet’te yayınlanan yazılarını buradan okuyabilirsiniz.
İtirazın kesin kaldırılmasını sağlayacak belgede bulunması gereken özellikler ise şunlardır:
- İlgili belgeden alacağın kesin olduğunu anlaşılmalıdır.
- İlgili belgeden borçlu olduğu anlaşılan kişi ile takip borçlusu, ilgili belgeden alacaklı olarak anlaşılan kişi ile takip alacaklısı aynı kişi olmalıdır.
- İlgili belgede borçlunun kayıtsız şartsız para borcu ikrarı mevcut olmalıdır.
- Geciktirici şarta bağlı alacaklarda şartın gerçekleştiği takip alacaklısı tarafından belgelendirilerek kanıtlanmalıdır.
- Alacağın miktarı belirli veya başka işleme gerek kalmaksızın belirlenebilir olmalıdır.
- İki tarafa borç yükleyen sözleşmelerde itirazın kaldırılması talebinin ileri sürüldüğü anda, şart gerçekleşmiş veya karşı edim ifa edilmiş olmalıdır.
- Belge, senet şartlarının tamamını taşımalıdır. (Yazılı olma, aleyhe irade beyanı içerme, imza)
- Belgede bulunan alacak için takip başlatılmış olmalıdır.
- Belgede bulunan alacak en geç takibinin (takip talebinin icra dairesine sunulduğu) başlatıldığı tarihte muaccel olmalıdır.
İtirazın Kaldırılması – İtirazın İptali Farkları
İtirazın iptali davası genel mahkemede görülen ve maddi hukuk bakımından bağlayıcı sonuçları bulunan bir davadır. İtirazın kaldırılması davası ise yalnızca takip hukuku bakımından sonuçlar doğurmakta ve maddi hukuk bakımından bir bağlayıcılığı bulunmamaktadır. Tam da bu sebeple itirazın kaldırılması davası bakımından icra mahkemesince alacaklının talebi reddedilmiş olsa dahi genel mahkemede itirazın iptali davası açılması mümkün olacaktır. İtirazın iptali davası bakımından, itirazın kaldırılması davası için aranan şartlar ve belgeler aranmamaktadır. İtirazın iptali davası reddedilen davalının, itirazın kaldırılması için icra mahkemesine başvurarak dava açması mümkün değildir. Hatta aynı alacak için genel mahkemede yeni bir alacak davası açılması da mümkün olmayacaktır.
İtirazın iptali davası, itirazın alacaklıya tebliğinden itibaren bir yıllık süre içerisinde genel mahkemeye başvurarak açılabilecektir. Buna karşı itirazın kaldırılması yoluna başvuracak alacaklı, itirazın kendisine tebliğ edilmesinden itibaren 6 aylık süre içerisinde icra mahkemesine başvurarak itirazın kaldırılması talebinde bulunmalıdır. Aksi halde takip düşecek ve alacaklının itirazın kaldırılması talebinde bulunması mümkün olmayacaktır.
İtirazın iptali davası bakımından yetkili ve görevli mahkeme İcra İflas Kanunu ile belirlenmiş olmasına karşın itirazın iptali bakımından yetkili ve görevli mahkeme Hukuk Muhakemeleri Kanununa göre belirlenir.
Takip dayanağı belgenin adi bir senet olduğu durumlarda borçlunun senetteki imzaya itiraz etmesi durumunda ancak itirazın geçici olarak kaldırılmasına karar verilebilecektir. Bu durumunda takip kesinleşmeyecek ve borçlu kararın tebliğinden itibaren yedi gün içinde borçtan kurtulma davası açabilecektir. Takip ancak borçlunun bu süre içerisinde dava açmaması durumunda kesinleşecektir. İtirazın iptali davasında ise davanın mahkemece kabulü halinde takip kesinleşecektir. Takibin kesinleşmesi için kararın kesinleşmesi şartı aranmamaktadır.
İtirazın Kaldırılması Ve Tahliye İstenebilir Mi?
Kiraya veren, kira ücretinin zamanında ödenmemesi veya kira süresinin sona ermesi hallerinde icra yoluyla kiralananın tahliyesini talep edebilir. Kiralayanın, hem kira alacağı hem de tahliye talebi aynı anda mevcut ise tahliye ihtarlı ödeme emri düzenlenmesi mümkündür. Kiralayan ödenmemiş kira bedellerinin ödenmesinin yanında kiralananın tahliyesini talep ediyor ise bu hususu takip talebinde açıkça beyan etmelidir. Tahliye talebi açıkça beyan edilmemiş ise icra mahkemesi tahliye kararı veremez. Borçlunun süresi içerisinde ödeme emrine itiraz etmesi ile takip durdurulmuş ise alacaklının itirazın tebliği tarihinden itibaren 6 ay içinde itirazın kaldırılmasını ve kiralananın tahliyesini talep edebilmesi mümkündür.
Borçlunun kira sözleşmesi ve sözleşmedeki imzayı kesin ve açık olarak reddetmesi durumunda kiralayanın elinde ancak noterlikçe düzenlenmiş ya da noterden onaylı bir kira sözleşmesi bulunuyor ise itirazın kaldırılmasını ve kiralananın tahliyesi istenebilecektir. Kiralayan (takip alacaklısı) adi yazılı kira sözleşmesine dayanmış, kira sözleşmesi ve sözleşmedeki imza da borçlu tarafından reddedilmiş ise alacaklının icra mahkemesinden itirazın kaldırılmasını ve kiralananın tahliyesini talep etmesi mümkün olmayacaktır.
İtirazın Kaldırılması Ve Tahliye Davası Nasıl Açılır?
Borçlunun, tahliye talepli ödeme emrine itiraz etmiş olması durumunda itirazın kaldırılması davası açılması için belirlenen süre itirazın alacaklıya tebliğinden itibaren 6 aydır. 6 aylık sürenin dolması halinde itirazın kaldırılması yoluna başvurulamaz.
Kira sözleşmesi, noterlikçe düzenleme veya onaylama şeklinde yapılmamış ise ve borçlu kira sözleşmesi ile sözleşmedeki imzayı kesin ve açık olarak reddetmiş ise alacaklı bu durumda ancak genel görevli mahkeme olan Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurarak itirazın iptali ve tahliye talep edebilecektir. Ancak alacaklının elinde noterlikçe düzenlenmiş ya da noterden onaylı bir kira sözleşmesi bulunuyor ise süresi içerisinde icra mahkemesine başvurarak itirazın kaldırılmasını ve kiralananın tahliyesinin talep edebilmesi mümkündür. Bu davalar dışında tahliye davası açılması da mümkündür.
İtirazın Kaldırılması Davası Görevli Mahkeme
İtirazın kaldırılması davası bakımından görevli mahkeme icra mahkemesidir. İcra mahkemeleri tarafından alacaklıların itirazlara ilişkin kesin veya geçici kaldırma talepleri incelenerek karara bağlanmaktadır.
İtirazın Kaldırılması Davası Yetkili Mahkeme
İtirazın kaldırılması davası bakımından yetkili mahkeme icra takibinin yürütüldüğü icra dairesinin bağlı olduğu icra mahkemesidir. İcra mahkemesinin bu hususa ilişkin olan yetkisi kesin yetkidir. Bu bakımdan itirazın kaldırılması davasının, icra takibinin yürütüldüğü icra dairesinin bağlı olduğu icra mahkemesinde açılması bir zorunluluktur.
