Terk nedeniyle boşanma hakkında merak ettiklerinizi bu yazımızda bulabilirsiniz. Sorularınızı, yorumlar bölümünden iletebilirsiniz. Hukuki desteğe ihtiyaç duyduğunuzda bizlere ulaşabilirsiniz.
Terk Nedeniyle Boşanma Davası Nedir?
Terk nedeniyle boşanma davası Medeni Kanunun 164. maddesinde özel olarak düzenlenmiştir. Kanundaki düzenlemeye göre eşlerden biri, evlilik birliğinden doğan sorumluluklarını yerine getirmemek amacıyla diğerini terk ederse veya haklı nedenin olmamasına rağmen ortak konutuna dönmezse terk nedeniyle boşanma davası açılabilir. Ayrıca diğer eşi, ortak konutu terk etmeye zorlayan ya da haklı bir sebebe dayanmaksızın ortak konuta dönmesini engelleyen eş aleyhine de terk nedeniyle boşanma davası açılabilir.
Terk nedeniyle boşanma davasının açılabilmesi için terk eyleminin en az altı ay sürmüş ve devam ediyor olması gerekir. Terk eyleminin üzerinden dört ay geçtikten sonra terkedilen eşin, terk eden eşe ihtarname göndermesi gerekir. Gönderilecek ihtarda, terk eden eşe iki ay içinde ortak konuta dönmesi gerektiği ve dönmemesi durumunda açılacak davalar hakkında uyarılarda bulunulur. Bu tür durumlarda ihtarın gönderilmesinden itibaren iki ay geçmedikçe boşanma davası açılamaz.
Terk Nedeniyle Boşanma Davasının Şartları
Terk nedeniyle boşanma davasının şartları Medeni Kanun’un 164. maddesinde belirtilmiştir. Bu kapsamda terk nedeniyle boşanmaya karar verilebilmesi için şu şartların gerçekleşmesi gerekir;
Eşlerin biri, evlilik birliğinden doğan sorumluluklarını yerine getirmemek için ortak hayata son vermiş olmalıdır.
Terkten bahsedebilmek için eşlerin birinin ortak hayata sona erdirmesi, ortak konuttan ayrılması ya da haklı bir neden olmaksızın ortak konuta dönmemesi gerekir. Ancak eşlerden birinin haklı bir nedeni varsa konuttan ayrılması veya konuta dönmemesi durumunda terk nedeniyle boşanma davası açılamaz. Eşlerden birinin ortak konuttan ayrılarak başka bir yerde oturmasının terk oluşturabilmesi için evlilik birliğinden doğan sorumluluklarını yerine getirmeme amacını taşıması gerekir.
Önemli olan nokta, ayrı yaşamak değil, ayrı yaşayan eşin amacı ve niyetidir. Örneğin eş ortak konuta başka bir kadın getirir ve hep birlikte yaşamak için diğer eşi zorlaması halinde, diğer eş konutu terk etmekte haklıdır. Bu nedenle aile konutundan ayrılmak zorunda bırakılan eşe karşı terk nedeniyle boşanma davası açılamaz.
Terk en az altı ay sürmüş olmalıdır.
Eşlerden birinin evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemek amacıyla ortak konutu terk etmesi veya haklı bir neden olmaksızın ortak konuta dönmemesi halinde diğer eş hemen boşanma davası açamaz. Boşanma davasının açılabilmesi için ayrı yaşamasının en az 6 ay sürmüş olması ve bunun devamlılığı gerekmektedir. Terk eden eş, en az 6 aylık süre tamamlanmadan döner ve birlikte yaşamaya başlarsa bahsedilen süre kesilir. Fakat eşlerden biri, aile konutunu yeniden terk ederse 6 aylık süre yeniden işlemeye başlar. Ancak hakkın kötüye kullanılması durumuna kesintiler dikkate alınmaması gerekir.
Terk eden eşe terk ihtarı gönderilmelidir.
Terk edilen eş, terk nedeniyle boşanma davası açmadan önce hakime veya notere başvurarak, terk eden eşe ihtarda bulunulmasını istemek zorundadır. Terk edilen eş, hakime veya notere, en erken terk olayının ardından dördüncü ay sonunda başvurulabilir. Başvuru üzerine hakim veya noter, terk eden eşe 2 ay içinde ortak konuta dönmesi gerektiğini ihtar eder. Yapılan ihtarda aile konutuna dönülmemesi durumunda doğacak hukuki, sonuçlar da bildirilmelidir.
Terk eden eşin adresi bilinmiyorsa ihtar ilan yoluyla yapılmaktadır. Terk eden eş 2 ay içinde ortak konuta dönmezse terk edilen eşin boşanma davası açma hakkı doğacaktır. İhtar üzerine eşler yeniden bir araya gelsin veya gelmesin sonradan ortaya çıkan yeni olaylar nedeniyle çekişmeli boşanma davası açılması mümkündür.
Kendisine ihtar yapılan eş haklı bir nedenle ortak konuta dönmüyorsa, terk sebebiyle boşanma şartları oluşmadığı için terk sebebiyle boşanma kararı verilmez. Ancak terk eden eşin ortak konuta dönmemekte haklı olduğunu ispat etmesi gerekir. Aksi halde boşanmaya karar verilmesi mümkündür.
Yapılan ihtarın haklı ve samimi olması da zorunludur. Samimi olmayan terk ihtarlarının hukuken bağlayıcılığı bulunmaz. Söz gelimi eşine şiddet uygulayan tarafın ortak konuttan ayrılan ya da geri dönmemesi için evi kilidini değiştiren eşin “geri dön” ihtarı gerçek ve samimi kabul edilmez.
Avukat Yaşar Öksüz’ün Milliyet’te yayınlanan yazılarını buradan okuyabilirsiniz.
Dava Kime Karşı Açılır?
Terk nedeniyle boşanma davası şu kişilere karşı açılır;
- Evlilik birliğinden doğan sorumluluklarını yerine getirmemek için ortak konuttan ayrılan eş,
- Eve dönmemek amacıyla haklı bir sebebi olmaksızın eve dönmeyen eş,
- Diğer eşi ortak konuttan ayrılması için zorlayan eş,
- Diğer eşin ortak konuta haklı bir nedeni olmadan dönmesini engelleyen eş.
Terk Nedeniyle Boşanma Davasında Süreler Nasıl Hesaplanır?
Terk nedeniyle boşanma davası açılabilmesi için terk tarihinden itibaren en erken dördüncü ayın sonunda bir ihtar gönderilmelidir. Gönderilen ihtarın terk eden eşe tebliğinden itibaren iki ay daha devam etmesi gerekir. Dolayısıyla terk nedeniyle boşanma davası açılabilmesi için terk eyleminin üzerinden en az altı ay geçmiş olması zorunludur. Bu süreler dolmadan terk nedeniyle boşanma davası açılamaz. Bu tür durumlarda evlilik birliğinin sarsılması nedeniyle boşanma davası açılabilir.
Terk İhtarı Nasıl Olmalı?
Eşler evlilik süresince birlikte oturmak ve aynı evi paylaşmak zorundadır. Bu zorunluluk evlilik birliğinin eşlere getirdiği bir yükümlülüktür. Bununla birlikte eşlerden birinin haklı bir nedene dayalı olarak evi terk etmiş olması mümkündür.
Terk nedenine dayalı boşanma davasında terk ihtarının sonuç doğurması ve terk nedenine bağlı olarak boşanma kararı verilebilmesi için evi terk eden eşin eve dönmemekte haklı olmaması gerekmektedir. Bu sebeple terk sebebiyle boşanma davasında ortak konutu terk eden eşe gönderilen ihtarda, ortak konuta iki ay içinde dönmesi gerektiğine ilişkin hususların ve dönüş süresinin gösterilmesi gerekir. Gönderilen ihtarın ortak hayatın yeniden kurulması isteğini samimi olması zorunludur.
Ayrıca gönderilen terk ihtarı, daha önce yaşanan olayların ihtarı gönderen eş tarafından hoş görüldüğü ve affedildiği anlamına gelmektedir.
Görevli Mahkeme
Terk nedeniyle boşanma davalarında görevli mahkeme, aile mahkemesidir. Aile mahkemesinin kurulmadığı yerlerde bu davalar, aile mahkemesi sıfatıyla asliye hukuk mahkemesinde açılır.
Yetkili Mahkeme
Terk nedeniyle boşanma davalarında yetkisi mahkeme ise eşlerden birinin yerleşim yeri ya da davadan önce son defa 6 aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir. Bu yerlerden birinde açılmayan boşanma davası hakkında diğer tarafın yetki itirazında bulunması mümkündür. Ancak boşanma davalarında kesin yetki kuralı bulunmadığı için mahkeme bu durumu kendiliğinden dikkate alamaz.
Sık Sorulan Sorular
Eşlerden birinin aile konutunu terk etmesi, haklı bir nedene dayanmıyorsa boşanmaya neden olan kusurlu bir eylemdir. Bu sebeple haklı bir neden olmaksızın aile konutunu terk eden eş, boşanmaya neden olacak kusurlu bir davranışta bulunmuş olur.
Terk ihtarının çekilmesi için terk eyleminin üzerinden en az dört ay geçmiş olması gerekir. Aksi durumda ihtar yapılsa dahi hukuki sonuçlarını doğurmayacaktır.
Boşanma davası açılmasından önce eşlerden birinin, haklı neden olmadan aile konutunu terk etmesi kusurlu bir davranıştır. Ancak evden ayrılmaya neden olan haklı bir durum varsa evden ayrılmak kusurlu davranış olarak değerlendirilmez.
