Anlaşmalı boşanma dilekçesi hakkında merak ettiklerinizi bu yazımızda bulabilirsiniz. Sorularınızı, yorumlar bölümünden iletebilirsiniz. Hukuki desteğe ihtiyaç duyduğunuzda bizlere ulaşabilirsiniz.
Anlaşmalı Boşanma Nedir?
Anlaşmalı boşanma, evlilik birliğini herhangi bir nedenle devam ettiremeyen eşlerin; velayet, nafaka, tazminat ve mallarının paylaşılması konusunda anlaşarak başvurabilecekleri bir boşanma nedenidir. Anlaşmalı boşanma Medeni Kanunun 166. Maddesinin üçüncü fıkrasında düzenlenmiştir.
Medeni Kanun 166/3 – Anlaşmalı Boşanma
Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi halinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu halde boşanma kararı verilebilmesi için, hakimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın mali sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hakim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü halinde boşanmaya hükmolunur. Bu halde tarafların ikrarlarının hakimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz.
Anlaşmalı boşanma davalarında hakim, hangi eşin kusurlu olduğunu ve boşanmanın hangi olaydan kaynaklandığını araştırmaz. Hangi eşin kusurlu olduğu konusunda araştırma sadece çekişmeli boşanma davalarında yapılabilir. Bu sebeple anlaşmalı boşanma süreci, çekişmeli boşanmaya göre daha hızlı ve daha ekonomiktir.
Anlaşmalı boşanma davalarında, anlaşmanın şartları büyük öneme sahiptir. Bu sebeple anlaşmalı boşanma sürecinde boşanma avukatından hukuki destek alınmasında büyük menfaat bulunmaktadır.
Anlaşmalı Boşanma Davasının Şartları Nelerdir?
Anlaşmalı boşanmak için her iki eşin de belli şartları taşıması ve belirli prosedürleri takip etmesi gerekmektedir. Bu prosedürler şunlardır:
– Karşılıklı Anlaşma: Her iki eş de evliliklerini sona erdirmeyi kabul etmelidir. Yine eşlerin çocukların velayeti, kişisel ilişki, nafaka, tazminat konularında kesin olarak anlaşmış olmaları gerekir. Ayrıca eşlerin mal paylaşımı, ziynet alacağı, mehir alacağı ve evlilik birliği içerisindeki eşyalarının paylaşımı konularında da tam olarak anlaşmış olmaları da gerekir. Eşlerin bu konularda herhangi bir anlaşmazlıkları varsa, anlaşmalı boşanma davası çekişmeli boşanma davasına dönüşecektir. Anlaşılan hususların, anlaşmalı boşanma dilekçesinde veya anlaşmalı boşanma protokolünde belirtilmesi gerekir.
– Evliliğin Süresi: Medeni Kanun hükümleri çerçevesinde anlaşmalı boşanmaya karar verilebilmesi için eşlerin, en az bir yıldır evli olmaları gerekmektedir. Bir yıldan daha az süreli olan evlilikler için anlaşmalı boşanma davası açılması mümkün değildir. Bu durumlarda eşler, sadece çekişmeli boşanma davası ile boşanabilirler.
– Mahkemeye Başvuru: Anlaşmalı olarak boşanma için eşlerin birlikte mahkemeye başvuruda bulunması veya bir eşin açtığı davanın diğer eş tarafından da kabul edilmesi gerekir. Bu kapsamda eşler, anlaşmalı boşanma dilekçesini birlikte imzalayabilirler. Eşlerden birinin hazırladığı anlaşmalı boşanma dilekçesinin diğer eş tarafından kabul edilmesi de mümkündür. Her iki durumda da anlaşmalı boşanmaya karar verilir.
– Hakimin Dinlemesi ve Uygun Bulması: Boşanmanın tüm şartları konusunda anlaşan eşler, anlaşmalarının özgür iradeleri doğrultusunda verildiğini ortaya koyabilmek için duruşmada hazır olmak ve hakime boşanmak istediklerini açıkça beyan etmek zorundadır. Yine mahkeme hakimi, tarafların anlaştıkları hususların yasaya uygun olup olmadığını denetler. Mahkeme hakimi, uygun bulmadığı anlaşma şartları konusunda tarafları yeni bir düzenleme yapılması konusunda uyarır veya bir öneride bulunur.
Medeni Kanunda belirtilen bu şartların sağlanması halinde mahkeme, eşlerin anlaşmalı olarak boşanmalarına karar verir.
Anlaşmalı Boşanma Dilekçesi Nedir?
Anlaşmalı boşanma dilekçesi, bir eşin anlaşmalı boşanma sürecini başlatmak için mahkemeye sunduğu başvuru belgesidir. Anlaşmalı boşanma dilekçesi, eşlerden biri tarafından hazırlanarak sunulabileceği gibi her iki eşin birlikte hazırlayıp imzalaması ile de sunulabilir. Mahkemeye sunulacak dilekçe ile anlaşmalı boşanma süreci başlamış olacaktır.
Anlaşmalı Boşanma Dilekçesi Nasıl Hazırlanır?
Anlaşmalı boşanma dilekçesinin hazırlanmasından öncelikle yetkili ve görevli mahkemenin belirtilmesi gerekir. Yetkili ve görevli mahkeme belirtildikten sonra tarafların isimlerine, kimlik numaralarına, adreslerine ve varsa avukatlarının bilgilerine eksiksiz şekilde yer verilmelidir. Bu bilgiler, bir davanın açılması için temel bilgiler olduğu için eksiklik olmamasına dikkat edilmesi gerekir.
Taraflara ait bilgilerin yazılmasından sonra tarafların anlaşmalı boşanmayı kabul ettiklerinin ifade edilmesi ve anlaşılan şartların da belirtilmesi gerekir. Ancak tarafların, eşlerin kusur durumuna dair açıklama yapmaları gerekmez. Eşlerin, evlendikleri tarihi ifade ederek anlaşamadıklarını bildirmeleri yeterlidir.
Tarafların velayet, nafaka, mal paylaşımı gibi üzerinde önceden anlaştıkları hususları, anlaşmalı boşanma dilekçesi ekinde sunacakları anlaşmalı boşanma protokolü ile bildirmeleri de mümkündür.
Anlaşmalı Boşanma Protokolü Nasıl Hazırlanır?
Anlaşmalı boşanma protokolü, anlaşmalı boşanmaya karar verilmesi için, tarafların üzerinde anlaştıkları hususları gösteren protokoldür.
Anlaşmalı boşanma protokolü, çocukların velayeti, çocuğa ve eşe ödenecek olan nafaka, çocukla kurulacak kişisel ilişki süreleri, evlilik sırasında elde edilen taşınmazların paylaşımı, eşyaların paylaşımı, evlilik birliği içerisinde edinilen malların paylaşılması gibi birçok konuyu kapsayan yazılı metindir. Bu konuda temel bilgilere sahip olmak için “anlaşmalı boşanma protokolü” isimli yazımızı inceleyebilirsiniz.
Anlaşmalı boşanma protokolü hazırlarken, anlaşılan hususların maddeler halinde belirtilmesi önemlidir. Bu durumda eşler arasında ilerleyen aşamalarda ihtilafların çıkması engellenmiş olacaktır. Bu sebeple anlaşmalı boşanma protokolünün hazırlanmasında boşanma avukatından hukuki destek alınmasında menfaat bulunmaktadır.
Anlaşmalı boşanma protokolünün, eşlerin ihtiyaçlarına göre özel olarak hazırlandığını ve internette sunulan protokollerin hak kaybına neden olabileceğini de unutmamak gerekir.
Avukatsız Anlaşmalı Boşanma Dilekçesi Hazırlanabilir Mi?
Anlaşmalı boşanma dilekçesi hazırlarken eşlerin avukat tutmaları gibi bir zorunluluk bulunmamaktadır. Bu sebeple eşler, avukatsız anlaşmalı boşanma dilekçesi hazırlayabilirler. Hazırlanacak dilekçede bu yazımızda yer verdiğimiz detaylara dikkat edilmesinde menfaat bulunmaktadır.
Ancak avukatsız anlaşmalı boşanma dilekçesi hazırlamak eşlerin hak kaybına uğramasına da neden olabilir. İfade edilmesi gereken bir hususun belirtilmemesi veya eksik ifade edilmesi gibi nedenlerle eşlerin hak kaybı yaşadığı pek çok durumla karşılaşılmaktadır. Bu sebeple anlaşmalı boşanma dilekçesi ve protokolü hazırlarken boşanma avukatından destek alınmasında menfaat bulunmaktadır.
Anlaşmalı Boşanma Süreci Nasıl İlerler?
Anlaşmalı boşanma süreci, eşlerin birlikte sunacakları dava dilekçesi ile veya eşlerden birinin sunacağı dilekçenin diğer eş tarafından da kabul edilmesi ile başlar. Anlaşmalı boşanma dilekçesinin, sunulması durumunda mahkeme, bir tensip zaptı hazırlar. Hazırlanacak tensip zaptında mahkemenin bilgileri, dosya numarası, tarafların yapması gerekenler ile duruşma tarihi belirtilir.
Mahkeme, hazırladığı tensip zaptını ve dava dilekçesini davalı eşe tebliğe çıkartır. Davalının, kendisine tebliğ edilen dava dilekçesine iki haftalık süre içerisinde cevap vermesi mümkündür. Ancak davalı eşin, anlaşmalı boşanma protokolündeki şartları kabul etmesi durumunda davaya cevap vermesi gerekmez. Hatta bu sebeple uygulamada çoğu zaman mahkemeler, dava dilekçesini tebliğe de çıkartmamaktadır.
Tensip zaptında belirtilen duruşma tarihinde tarafların duruşmaya bizzat katılmaları gerekir. Boşanma avukatından destek alan eş de duruşmaya bizzat katılmak zorundadır. Zira anlaşmalı boşanma duruşmasında hakim, tarafların anlaşmalarının baskı altında olup olmadığını araştırır.
Eşlerin duruşmaya katılmaları, anlaştıkları hususları beyan etmeleri ve hakimin de anlaşılan hususları uygun bulması halinde anlaşmalı boşanmaya karar verilir. Ancak mahkemenin duruşmada hüküm açıklaması ile tarafların hemen boşanmış olmaz. Boşanma kararının hüküm ifadede edebilmesi için kesinleşmesi gerekir. Bu konularda herhangi bir hak kaybının yaşanmaması için anlaşmalı boşanma avukatından hukuki destek alınmasında fayda bulunmaktadır.
Anlaşmalı Boşanma Davası Nerede Açılır?
Aile hukukundan kaynaklanan dava ve işlerde aile mahkemeleri görevlidir. Aile mahkemesinin olmadığı yerlerde ise bu tür davalar, asliye hukuk mahkemesinde açılır. Anlaşmalı boşanma davası da aile hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıklardandır. Bu sebeple anlaşmalı boşanma davaları aile mahkemesinde; aile mahkemesinin olmadığı yerlerde ise asliye hukuk mahkemesinde açılır.
Boşanma davaları, eşlerden birinin ikametinin bulunduğu aile mahkemesinde veya son altı ay içerisinde eşlerin birlikte ikamet ettiği yer mahkemesinde açılabilir. Anlaşmalı boşanma davasının da bu kural dikkate alınarak açılması gerekir. Ancak taraflar, anlaşmalı boşanma davalarında yetkili mahkeme konusunda da diledikleri şekilde anlaşarak herhangi bir yerdeki mahkemede dava açabilirler.
Anlaşmalı Boşanma Kaç Gün Sürer?
Anlaşmalı boşanma davalarında mahkeme, tarafların ekonomik durumlarını ve eşlerin kusurlarını araştırmaz. Bu sebeple anlaşmalı boşanma davaları tek celsede sonuçlanmaktadır. Ancak tarafların boşanmanın şartları konusunda anlaşamamaları halinde hakim, düşünmeleri için taraflara zaman verebilir. Bu durumda anlaşmalı boşanma davaları tek celsede sonuçlanmaz.
İlk duruşma mahkemelerin yoğunluğuna göre değişmekle birlikte ortalama 1-1,5 ay sonraya verilmektedir. İlk duruşmada karar verilmesi sonrasında mahkemenin 1 ay içinde kararının gerekçesini açıklar. Açıklanacak gerekçeli kararın ise taraflarca tebliğ alınması ve itiraz edilmeyeceğinin bildirilmesi gerekmektedir. Bu sebeple anlaşmalı boşanma dava sürecinin tümüyle bitmesi ve kararın kesinleşmesi yaklaşık olarak 2–3 ay sürebilmektedir.
İfade ettiğimiz süreler, anlaşmalı boşanma avukatı tutmadan anlaşmalı boşanma kaç gün sürer sorusunun cevabıdır. Ancak avukattan yardım alınması durumunda süreç çok daha kısalmakta ve ortalama 1 ay içerisinde sonuçlanmaktadır.
Anlaşmalı Boşanmada Nafaka Nasıl Belirlenir?
Anlaşmalı boşanma davalarında tarafların her konuda anlaşmış olmaları gerekir. Bu kapsamda eşler; tedbir nafakası, yoksulluk nafakası ve iştirak nafakası ödenip ödenmeyeceği konusunda anlaşmak zorundadır. Yine ödenecek nafakanın miktarının belirli olması gerekir. Anlaşmalı dava dilekçesinde veya boşanma protokolünde nafaka ödenip ödenmeyeceği ve ödenecekse miktarın ne kadar olduğu eşler arasında müzakere edilerek bulunur.
Anlaşmalı boşanma davalarında nafaka miktarı belirlenirken, nafakanın bir sonraki yıllarda paranın alım gücü karşısında erimemesi için nafaka artış oranı belirlenmesinde menfaat bulunmaktadır. Bu artış oranı protokole yazılmazsa nafaka kendiliğinden artmaz. Böyle bir durumda nafaka alacaklısı olan eşin, nafaka artırım davası açması gerekir. Bu dava ise tarafların tekrar bir dava ile karşı karşıya gelmesine neden olur.
Anlaşmalı boşanma dilekçesinde tedbir nafakası, iştirak nafakası ve yoksulluk nafakasına yer verilebilir. Ancak yardım nafakasının hüküm altına alınması hukuken mümkün değildir. Bu konuda daha fazla bilgi almak için “yardım nafakası” isimli yazımızı okuyabilirsiniz.
Anlaşmalı Boşanma Sonrası Aldatıldığını Öğrenmek
Anlaşmalı boşanma sonrasında eşlerden biri, diğer eşin aslında başka biri ile ilişki yaşadığı öğrenmiş ve bu sebeple anlaşma iradesinden vazgeçerek zina sebebiyle boşanma davası açmak istiyor olabilir. Bu tür durumlarda boşanma kararının kesinleşip kesinleşmediğini tespit etmek gerekir. Nitekim;
– Anlaşmalı boşanma dilekçesinin sunulmasından önce taraflar, anlaşmalı boşanmadan vazgeçebilirler.
– Anlaşmalı boşanma dilekçesi sunulup; henüz duruşmaya çıkılmasından önce de taraflar anlaşmalı boşanmadan vazgeçebilirler. Bu durumda dava açılmış olsa da karar henüz kesinleşmediği için karara itiraz etmek ve boşanma iradesinden hiçbir gerekçe göstermeksizin vazgeçmek mümkündür.
– Anlaşmalı boşanma duruşmasından sonra ve karar kesinleşmeden önce aldatıldığını öğrenen eş sunacağı itiraz dilekçesi ile boşanma iradesinden vazgeçebilir. Bu durumda dava, anlaşmalı boşanmadan çekişmeli boşanmaya dönüşür.
– Anlaşmalı boşanma kararı kesinleşmişse karara itiraz etmek hukuken mümkün değildir. Bu sebeple aldatılan eş, boşanma iradesinden geri dönerek maddi tazminat, manevi tazminat veya başkaca taleplerde bulunamaz. Bu tür durumlarda yargılamanın yenilenmesi başvurusunda bulunulabilir. Ancak yargılamanın yenilenmesinin çok istisnai olduğunu da belirtmek gerekir.
Boşanma kararının kesinleşip kesinleşmediği dosya üzerinden yapılacak inceleme ile belirlenir. Taraflar sadece duruşmada beyanda bulunmuşlarsa kararın kesinleştiği söylenemez. Ancak taraflar duruşmaya çıkmış, gerekçeli kararı tebliğ almış ve karara itiraz süreleri de bitmişse boşanma kararı kesinleşmiştir.
Böyle bir durumun yaşanması halinde aldatılan eşin, psikolojik olarak çok zor olacak bu süreçte bir de prosedürleri takip etmesi oldukça güçtür. Bu sebeple bu tür durumlarla karşı karşıya kalınmaması için boşanma avukatından, hem anlaşmalı boşanma süreci hem de aldatma sebebiyle çekişmeli boşanma sürecindeki ihtimaller doğrultusunda boşanma avukatından hukuki destek alınması gerekir.
Anlaşmalı Boşanmadan Vazgeçmek Mümkün Mü?
Eşler, boşanma kararı kesinleşinceye kadar, yargılamanın herhangi bir aşamasında anlaşmalı boşanmadan vazgeçme hakkına sahiptir. Anlaşmalı boşanmadan vazgeçmek için herhangi bir neden gösterilmesi de gerekmemektedir. Bu kapsamda eşler, anlaşmalı boşanma dilekçesini bizzat hazırlamış ve hakim huzurunda boşanmayı kabul etmiş olsalar dahi anlaşmalı boşanmadan koşulsuz şartsız vazgeçebilir.
Eşler arasında anlaşmalı boşanmadan çekilmek istediğini beyan eden olursa hakim, itiraz eden eşe davaya çekişmeli boşanma olarak devam edip etmeyeceğini sorar. Davacı eşin boşanma sürecinin devam etmesini beyan etmesi durumunda kendisine belirli bir süre tanınmaktadır. Bu süre zarfında davacı eş, mahkemeye çekişmeli boşanma dilekçesi sunarsa dava, çekişmeli boşanma davası olarak devam eder. Ayrıca davacı eş, mahkemeye devam etmek istemezse anlaşmalı boşanma davasının reddine karar verilir.
Anlaşmalı Boşanmada Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır?
Anlaşmalı boşanmanın gerçekleşebilmesi için eşlerin mal paylaşımı konusunda da eksiksiz olarak anlaşmış olmaları gerekir. Eşler, mallarının paylaşımı konusundaki anlaşmayı mahkemeye sunarak boşanmaya karar verilmesini isteyebilirler. Mahkeme, taraflarca kararlaştırılan hususlarda yasaya aykırı bir yan bulunmuyorsa anlaşmayı kabul edecektir. Anlaşmalı boşanma davalarında eşler, mallarının paylaşılması konusunda anlaşamazlarsa dava çekişmeli boşanma davasına dönüşür.
Anlaşmalı Boşanma Dilekçesi Yargıtay Kararları
Anlaşmalı boşanmada nafaka konusunda anlaşmazlık durumunda dava, çekişmeli boşanmaya dönüşür.
“Dava, erkek tarafından “anlaşmalı boşanma” talebiyle açılmış, üzerinde anlaşmaya varılan protokol hükümleri davalı kadın tarafından da imzalanmıştır. Ancak davalı (kadın) ön inceleme duruşmasına gelip, boşanmayı kabul beyanında bulunmuş ise de protokol hükümlerine ek olarak kendisi için tedbir yoksulluk, velayeti kendisine bırakılacağı kararlaştırılan müşterek çocuklar içinde tedbir iştirak nafakası talebinde bulunmuştur. Duruşmada taraflar “nafakalar” hususunda anlaşamadıklarına göre, dava anlaşmalı boşanma olmaktan çıkmış, kendiliğinden çekişmeli boşanmaya dönüşmüştür.”
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2015/4021 E., 2015/12298 K. 10.06.2015 T.
Anlaşmalı boşanma protokolü, protokolün onaylanması ve boşanmanın gerçekleşmesi durumunda geçerli hale gelir.
“Mahkemece, kabul edilen kısım yönünden protokol yazılı belge kabul edilerek ispat yükü davalıya yüklenmiş ise de, anlaşmalı boşanmaya esas olmak üzere düzenlenen protokol hükümleri, anlaşmalı boşanma davası gerçekleşerek protokol onaylandığı takdirde geçerli bir hale gelir. Somut olayda, anlaşmalı boşanma davası sonucunda onaylanan protokol olmadığına göre geçerli bir protokolden bahsedilemez.”
Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 2016/29625 E., 2019/11640 K. 27/11/2019 T.
Anlaşmalı boşanma sağlanamazsa dava, çekişmeli boşanma davasına dönüşür.
“Davacı kadın Türk Medeni Kanununun 166/3. maddesine dayalı olarak anlaşmalı boşanma talebiyle dava açmıştır. Davacı kadın tarafından verilen dava dilekçesi anlaşmalı boşanma esaslarına göre düzenlenmiştir. Anlaşmalı boşanma koşulları gerçekleşmediğine göre mahkemece taraflara iddia ve savunmalarının dayanağı bütün vakıaların sıra numarası altında açık özetlerini içeren beyan ile iddia ve savunmanın dayanağı olarak ileri sürülen her bir vakıanın ispatını sağlayacak delillerini sunmak ve dilekçelerin karşılıklı verilmesini sağlamak üzere süre verilip ön inceleme yapılarak tahkikata geçildikten sonra usulüne uygun şekilde gösterilen deliller toplanarak gerçekleşecek sonucu uyarınca karar verilmesi gerekir”
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2016/12495 E., 2017/13506 K. 28.11.2017 T.
